วันนี้ครูเอาเรื่องของคำราชศัพท์ให้ได้ดูกันเป็นข้อมูลเพิ่มเติมจากหนังสือ
แบบเรียน คำว่า ราชศัพท์ นั้นแต่เดิมมีความหมายตามรากศัพท์ว่า คำที่
ใช้เกี่ยวกับพระราชาหรือพระเจ้าแผ่น รวมไปถึงเชื้อพระวงศ์ แต่ใน
ปัจจุบันมีความหมายที่กว้างออกไปคือ คำสุภาพที่ใช้ให้เหมาะสม
กับบุคคลกลุ่มต่างๆและกาลเทศะเช่น พระราชา, พระสงฆ์,
นายกรัฐมนตรี, ข้าราชการในระดับต่างๆ, ผู้หลักผู้ใหญ่ที่เป็นที่เคารพ,
พ่อแม่ญาติพี่น้อง กลุ่มคนเหล่านี้ก็จะมีคำสุภาพที่เรามานำมาใช้เพื่อ
แสดงออกถึงเคารพ, เป็นมารยาทที่ได้ และเป็นวัฒนธรรมที่ดีของไทย
ในตอนนี้จะขอนำเสนอคำราชาศัพท์ ที่ใช้เกี่ยวกับพระเจ้าแผ่นดิน
คำราชาศัพท์หมวดราชตระกูลน้องชาย = พระอนุชา
ป้า = พระปิตุจฉา
ปู่, ตา = พระอัยกา
ผัว = พระสวามี
พ่อ = พระชนก พระบิดา
พ่อผัว, พ่อตา = พระสัสสุระ
พี่เขย, น้องเขย = พระเทวัน
พี่ชาย = พระเชษฐา
พี่สาว = พระเชษฐภคินี
แม่ = พระชนนี, พระมารด
ย่า, ยาย = พระอัยยิกา, พระอัยกี
ลุง (ฝ่ายพ่อ) = พระปิตุลา
ลูกเขย = พระชามาดา
ลูกสะใภ้ = พระสุณิสา
คำราชาศัพท์หมวดเครื่องใช้
กระจกส่อง = พระฉาย
กางเกง = พระสนับเพลา
ของเสวย = เครื่อง
เข็มขัด = รัดพระองค์
คนโทน้ำ = พระสุวรรณภิงคาร
ช้อน = ฉลองพระหัตถ์ช้อน
ตุ้มหู = พระกุณฑล
เตียงนอน = พระแท่นบรรทม
ถาดน้ำชา = ถาดพระสุธารส
ที่นอน = พระยี่ภู่
น้ำกิน = พระสุธารส
น้ำชา = พระสุธารสชา
ประตู = พระทวาร
ปิ่น = พระจุฑามณี
ปืน = พระแสงปืน
ผ้าชุบสรง, ผ้าสรง พระปั้นเหน่ง
ผ้าเช็ดตัว = ซับพระองค์
ผ้าเช็ดหน้า = ซับพระพักตร์
ผ้าอาบน้ำ = พระภูษาชุบสรง
พานหมาก = พานพระศรี
ม่าน, มุ้ง = พระวิสูตร, พระสูตร
ไม้เท้า = ธารพระกร
รองท้า = ฉลองพระบาท
ส้อม = ฉลองพระหัตถ์ส้อม
เสื้อ = ฉลองพระองค์
เหล้า = น้ำจัณฑ์
คำราชาศัพท์หมวดอากัปกิริยา
จดหมาย = พระราชหัตถเลขา
ดู = ทอดพระเนตร
ตัดสิน = พระบรมราชวินิจฉัย
แต่งตัว = ทรงเครื่อง
ถาม = พระราชปุจฉา
ทักทายปราศรัย = พระราชปฏิสันถาร
ทาเครื่องหอม = ทรงพระสำอาง
ไปเที่ยว = เสด็จประพาส
มีครรภ์ = ทรงพระครรภ์
หัวเราะ = ทรงพระสรวล
ให้ = พระราชทาน
ไหว้ = ถวายบังคม
อยากได้ = ต้องพระราชประสงค์
อาบน้ำ = สรงน้ำ
หมวดเครื่องประดับ
กำไลข้อพระบาท, ทองพระบาท = กำไลข้อเท้า
เกยูร = สร้อยอ่อน, ทองต้นแขน
ทองพระกร, พระกำไล, พระวลัย = กำไล
พระกรรเจียก = จอนหู
พระกำไลหยก = กำไลหยก
พระกุณฑล, ตุ้มพระกรรณ= ต่างหู
พระจุฑามณี = ปิ่นประดับเพชร
พระธำมรงค์ = แหวน
พระปั้นเหน่ง = หัวเข็มขัด
พระมหามงกุฎ = พระมหาพิชัยมงกุฎในเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์
พระมหาสังวาล = สร้อยตัว, สร้อยยาวสวมสะพายแล่ง
พระอุณหิส = กรอบหน้า
พาหุรัด = กำไลต้นแขน
รัดพระองค์ = เข็มขัด
สร้อยข้อพระหัตถ์, พระวลัย = สร้อยข้อมือ
สร้อยพระศอ = สร้อยคอ
* * * * * * * * *
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น