19 ส.ค. 2554

ศาสนาและหน้าที่พลเมือง-03

มาดูคำถาม-คำตอบในวิชาศาสนาและหน้าที่พลเมือง กันต่อ

1. วันวิสาขบูชา มีความสำคัญอย่างไร
    วันวิสาขบูชา เป็นวันที่พระพุทธเจ้า ประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน
    ซึ่งเกิดขึ้นในวันและเดือนเดียวกัน คือ ในวันเพ็ญ(ขึ้น 15 ค่ำ)
    เดือนหก หรือเดือนวิสาขะ
2. วันอาสาฬหบูชา คือ วันอะไร
    วันอาสาฬหบูชา เป็นวันที่พุทธเจ้าได้แสดง พระปฐมเทศนาหรือ
    การแสดงพระธรรมครั้งแรก หลังจากที่ตรัสรู้ได้ 2 เดือน เป็นวันที่
    เริ่มต้นของการมีพระพุทธศาสนาเนื่องจากมีพระรัตนตรัยครบคือ
    พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ในวันเพ็ญ (ขึ้น 15ค่ำ) เดือน 8
3. การแสดงพระปฐมเทศนาพุทธเจ้าที่ใด แก่ใคร
    การแสดงพระปฐมเทศนา ได้ทรงแสดงแก่ปัญจวัคคีย์ ณ
    ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมืองพาราณสี ปัจจุบันคือสารนาถ
    เมืองพาราณสี แก่ปัญจวัคคีย์  (ได้แก่ โกณฑัญญะ วัปปะ
    ภัททิยะ มหานามะและอัสสชิ)  
4. การแสดงพระปฐมเทศนาพุทธเจ้าได้แสดงหลักธรรมชื่อว่าอะไร
    ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร
5. ใครที่ได้ธรรมจักษุ คนแรกหลังการการแสดงพระปฐมเทศนา
    พระโกณฑัญญะ เป็นคนแรกที่ได้มองตาเห็นธรรม โดยได้กล่าวว่า
    สิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งใดสิ่งนั้นย่อมดับไปเป็นธรรมดา

6. คำว่าธัมมจักกัปปวัตตนสูตร แปลว่า อะไร
    สูตรของการหมุนวงล้อแห่งพระธรรม
7. ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร มีใจความสำคัญว่าอะไร
    ที่สุด 2 อย่างที่บรรพชิตไม่ควรประพฤติปฏิบัติคือ การประกอบตน
    ให้อยู่ในความสุขด้วยกาม ซึ่งเป็นธรรมอันเลวเป็นของชาวบ้าน
    เป็นของปุถุชน ไม่ใช่ของพระอริยะ ไม่ประกอบด้วยประโยชน์
    ที่สุดอีกทางหนึ่งคือ การประกอบการทรมานตนให้เกิดความลำบาก
    ไม่ใช่ของพระอริยะ ไม่ประกอบด้วยประโยชน์

    เดินตามทางสายกลางและอริยสัจสี่ คือความจริงอันประเสริฐที่
    พระองค์ค้นพบ มี 4 ประการได้แก่
   ทุกข์ หรือ ความทุกข์ ได้แก่ ความเกิด ความแก่ ความตาย
   ความได้พบกับสิ่งที่ไม่เป็นที่รัก ความพลัดพรากจากสิ่งอันเป็นที่รัก
   ปรารถนาสิ่งใดแล้วไม่ได้สิ่งนั้น ว่าโดยย่อ อุปาทานในขันธ์ 5 เป็นทุกข์


   สมุทัย หรือ สาเหตุแห่งทุกข์ ได้แก่ ตัณหาความทะยานอยาก
   อันทำให้เกิดอีกความกำหนัด เพลิดเพลินในอารมณ์ คือกามตัณหา
   ความทะยานอยากในกาม ภวตัณหา ความทะยานในภพ วิภวตัณหา
   ความทะยานอยากในความไม่มีภพ


   นิโรธ หรือ ความดับทุกข์ โดยการดับตัณหาด้วยอริยมรรค
   คือ วิราคะ สละ ดับ ปล่อยไป ไม่พัวพัน


   มรรค หรือ หนทางปฏิบัติเพื่อดับทุกข์ ได้แก่ อริยมรรคมีองค์ 8 คือ
   ความเห็นชอบ ความดำริชอบ การเจรจาชอบ การกระทำชอบ
   การเลี้ยงชีพชอบ ความพยายามชอบ การระลึกชอบ และการตั้งจิตมั่นชอบ

8. วันอาสาฬหบูชามีเหตุการณ์สำคัญอย่างไร

    วันอาสาฬหบูชามีสำคัญ 3 ข้อคือ
    1. เป็นวันแรกที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระศาสนา โดยทาง
        แสดงพระปฐมเทศนา คือ ธรรมจักกัปปวัตนสูตร
    2. เป็นวันแรกที่บังเกิดพระอริยสงฆ์สาวกขึ้นในโลก คือ
        พระโกณฑัญญะ
    3. เป็นวันแรกที่เกิดพระรัตนตรัย คือ พระพุทธรัตนะ
        พระธรรมรัตนะ และพระสังฆรัตนะ
9. วันมาฆบูชา คือวันอะไร
    วันมาฆบูชาเป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงประทานพระโอวาทที่เป็นหัวใจ
    ของคำสอนในพระพุทธศาสนา คือ โอวาทปาฏิโมกข์ ในวันเพ็ญ
    (ขึ้น 15ค่ำ) เดือนสาม แต่ถ้าปีใดมี อธิกมาส คือ เดือนแปดสองแปด
    วันมาฆบูชาก็จะเลื่อนไปเป็นวันเพ็ญกลางเดือนสี่ เหตุการณ์ดังกล่าว
    เกิดขึ้นที่ พระเวฬุวัน เมืองราชคฤห์ รัฐมคธ ในปีแรกของการตรัสรู้
    ของพระพุทธองค์ คือ หลังจากตรัสรู้แล้วได้ 9 เดือน
10. วันมาฆบูชา มีเหตุการณ์อะไรเกิดขึ้น
     ในวันนี้มีเหตุการณ์ที่น่าอัศจรรย์ มี 4 อย่างคือ
     1. เป็นการมาชุมนุมกันของพระสงฆ์สาวก จำนวน 1,250 รูป
         เพื่อเฝ้าพระพุทธองค์ โดยมิได้นัดหมาย
     2. พระสงฆ์สาวกดังกล่าวล้วนแต่เป็นพระอรหันต์ทั้งสิ้น
     3. พระสงฆ์สาวกดังกล่าวล้วนแต่ได้รับการอุปสมบทจาก
          พระพุทธเจ้าด้วยวิธี เอหิภิกขุอุปสัมปทา
     4. วันนั้นดวงจันทร์เพ็ญเสวยมาฆฤกษ์เต็มบริบูรณ์
         เหตุบังเอิญทั้ง 4 อย่างนี้จึงเรียกว่า จาตุรงคสันนิบาต
11. โอวาทปาฏิโมกข์ มีใจความสำคัญอย่างไร
      1. ขันตี คือความอดกลั้น เป็นธรรมเครื่องเผากิเลสอย่างยิ่ง
      2. พระนิพพานว่าเป็นธรรมอันยิ่ง
      3. ผู้กำจัดสัตว์อื่นอยู่ ไม่ชื่อว่าเป็นบรรพชิตเลย
      4. การไม่ทำความชั่วทั้งปวง
      5. การทำความดีให้ถึงพร้อม
      6. การทำใจให้สะอาดบริสุทธิ์
      7. การไม่พูดร้าย การไม่ทำร้าย
      8. การสำรวมในปาติโมกข์
      9. ความเป็นผู้รู้ประมาณในการบริโภค
     10. การนอน การนั่ง ในที่อันสงัด
     11. ความหมั่นประกอบในการทำจิตให้ยิ่ง

12. วันเข้าพรรษา คือ วันอะไร
   วันเข้าพรรษา เป็นวันที่พระสงฆ์เริ่มอยู่จำพรรษาตลอด 3 เดือน
  ในฤดูฝน ตั้งแต่วันแรม 1 ค่ำเดือน 8 จนถึงกลางเดือน 11

13. กิจกรรมอันเนื่องมาจากวันเข้าพรรษาได้แก่อะไรบ้าง
     สำหรับพระภิกษุสงฆ์ ถือว่าเป็นช่วงเวลาที่พระภิกษุสงฆ์
     จะมีการประชุมกันในพระอุโบสถ ไหว้พระสวดมนต์ ขอขมา
     ซึ่งกันและกัน เสร็จแล้วก็ประกอบพิธีเข้าพรรษา ภิกษุจะอธิษฐาน
     ใจตนเองว่า ตลอดฤดูกาลเข้าพรรษานี้ตนเองจะไม่ไปไหน
     และอยู่จำพรรษาเพื่อการศึกษาหลักธรรมและพระวินัยร่วมกัน
     สำหรับฆราวาส มีประกอบพิธีต่างๆเนื่องในวันเข้าพรรษา มาตั้งแต่
    สมัยกรุงสุโขทัย ซึ่งมีทั้ง พิธีหลวงและพิธีราษฎร์ ในปัจจุบัน ได้แก่
    การแห่และการถวายเทียนพรรษา การถวาย ผ้าอาบน้ำฝน การอธิษฐาน
    ตนว่าจะประพฤติปฏิบัติให้อยู่ในกรอบของศีล ฟังเทศน์ฟังธรรม
    ตามระยะเวลาที่กำหนด

14. วันออกพรรษา คือวันอะไร
   1. วันออกพรรษา ตรงกับวันเพ็ญ (ขึ้น 15 ค่ำ) เดือน 11 เป็นวันที่
      พระภิกษุสงฆ์ยุติการอยู่ประจำที่ตลอดฤดูฝน เป็นระยะเวลา
      3 เดือนสามารถจาริกไปในที่ต่าง ๆ และค้างแรมในที่อื่นได้
   2. เป็นวันที่มีการทำปวารณาในหมู่พระภิกษุสงฆ คือให้พระภิกษุสงฆ์
       ทำปวารณาแทนการทำอุโบสถ์สังฆกรรม ยอมให้ว่ากล่าวตักเตือน
       ซึ่งกันและกัน
   3. เป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ หลังจากที่
       แสดงพระธรรมเทศนาโปรดพระพุทธมารดา ได้เสด็จลงมา
       ณ เมืองสังกัสสะ บรรดาพุทธศาสนิกชนจึงพากันไปตักบาตรแด่
       พระพุทธเจ้า เรียกว่า ตักบาตรเทโว คำเต็มคือ ตักบาตรเทโวโรหนะ.
       คำว่าเทโวโรหนะ แปลว่า การหยั่งลงจากเทวโลก

15. กิจกรรมอันเนื่องมาจากวันเข้าพรรษาได้แก่อะไรบ้าง
    1. การตักบาตรเทโว
    2. การถวายผ้าจำนำพรรษา และพิธีทอดกฐิน ซึ่งจะกระทำกัน
        หลังวันออกพรรษาไปได้อีกถึง วันเพ็ญ กลางเดือน 12

* * * * *

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น